Schulden, zelfmoord, fraude: Zuid-Koreanen getroffen door vastgoedfraude
Tien jaar lang woonde Park Hyeon-su in een raamloos micro-appartement in Seoul, waar hij dubbele diensten draaide en elke cent spaarde voor een aanbetaling voor een mooi huis. Toen namen vastgoedoplichters zijn geld af.
De Zuid-Koreaanse huurwoningmarkt beschikt over een uniek systeem dat bekend staat als 'jeonse', waarbij huurders enorme borgsommen betalen, soms honderdduizenden dollars, en vervolgens jarenlang huurvrij kunnen leven, voordat ze al hun geld terugkrijgen als ze verhuizen.
Het idee is dat verhuurders toegang krijgen tot rentevrij geld voor speculatie, en huurders gratis huisvesting krijgen, met het onroerend goed als onderpand. Maar het systeem is nu vol van fraude. Uit politiegegevens blijkt dat er jaarlijks meer dan een miljard dollar verloren gaat door oplichting.
Het systeem was in de jaren negentig ooit goed voor tweederde van de huurmarkt, maar is in populariteit gedaald, mede door het groeiende bewustzijn van de risico's.
Park vertelde AFP dat hij vaak van 09.00 uur tot middernacht werkte in baantjes die verband hielden met bezorging om $ 73.000 te sparen. Maar nadat hij een aanbetaling had gedaan en er was ingetrokken, verdween zijn vermeende huisbaas, van wie bleek dat hij nooit de bevoegdheid had gehad om het pand te verhuren, en werd Park uitgezet, zonder enige mogelijkheid om zijn geld terug te krijgen.
Het was niet alleen contant geld, zei hij tegen AFP, maar ‘mijn hele twintiger en begin dertiger jaren’ dat werd gestolen, en hoewel er juridische procedures gaande zijn, is het zeer onwaarschijnlijk dat hij restitutie krijgt.
Uit officiële gegevens blijkt dat minstens 17.000 mensen zoals Park, waarvan ongeveer 70 procent van de slachtoffers tussen de twintig en dertig jaar oud is, de afgelopen jaren zijn getroffen door jongerenfraude.
En activisten zeggen dat de autoriteiten niet genoeg doen om slachtoffers te helpen of fraudeurs te straffen, die er vaak in slagen het geld te verbergen en te behouden. De maximale straf voor fraude in het Zuiden is 15 jaar gevangenisstraf.
Minstens acht slachtoffers van de jeonse-zwendel hebben zelfmoord gepleegd, zeggen activisten.
Veel huurders gaan bankleningen aan om de enorme waarborgsom te dekken, met de bedoeling deze terug te betalen zodra ze verhuizen en het geld is teruggegeven. Maar nadat ze zijn opgelicht, zitten ze nog steeds aan de haak bij de bank.
Het Zuid-Koreaanse parlement heeft vorig jaar een speciaal wetsvoorstel aangenomen dat gericht is op het helpen van slachtoffers, waarbij de Financial Services Commission renteloze leningen aanbiedt die binnen twintig jaar kunnen worden terugbetaald.
Maar de slachtoffers van de jeonse-zwendel zeggen dat ze de gestolen bankleningen helemaal niet hoeven terug te betalen, tenzij de autoriteiten hun deposito's terugkrijgen van de fraudeurs.
“Jonge mensen vertellen dat ze de komende twintig jaar moeten besteden aan het terugbetalen van geld dat verloren is gegaan door fraude, staat gelijk aan hen vertellen dat ze moeten stoppen met leven”, zei Ahn Sang-mi, een slachtoffer, tijdens een recente bijeenkomst in Seoul.
De Democratische Partij van de oppositie heeft een wetsvoorstel ingediend dat de staat in staat stelt huurders terug te betalen voor deposito's die verloren zijn gegaan door fraude. Maar de regering heeft zich teruggetrokken uit bezorgdheid over de kosten, waarbij minister van Land Park Sang-woo zei dat jonge huurders mogelijk “snel en los speelden” toen ze de contracten tekenden.
De Nationale Assemblee zal op 28 mei over het wetsvoorstel stemmen.
