Zangwedstrijd versterkt de operadromen van Zuid-Afrika
In zijn vorige leven las Luvo Maranti geen muziek en het enige dat hij over opera wist, was wie Luciano Pavarotti was. Hij en zijn vrienden imiteerden de Italiaanse tenor voordat ze in lachen uitbarstten.
Deze week zingt de 29-jarige Zuid-Afrikaan uit volle borst tijdens Operalia, een van de meest prestigieuze operaconcoursen ter wereld.
Het jaarlijkse concours, dat deze week in Kaapstad begon en tot 5 november loopt, werd dertig jaar geleden in het leven geroepen door de Spaanse tenor Placido Domingo. Er zijn 34 deelnemers geselecteerd uit een aanvankelijke pool van ongeveer 800 zangers.
In de voetsporen van superster sopraan Pretty Yende, die dit jaar zong bij de kroning van de Britse koning Charles III, komen vijf van hen uit Zuid-Afrika.
Maranti gaf een baan in de personeelszaken op om zijn operadroom na te jagen. Hij moest zijn ouders vertellen dat hij hen een tijdje niet zou kunnen onderhouden en zat soms dagen zonder maaltijd terwijl hij probeerde subsidies binnen te halen om zijn studie te bekostigen. Maar hij heeft er geen moment spijt van dat hij de stap heeft gezet.
“Ik voelde me een beetje egoïstisch, maar ik wilde gelukkig zijn en niet de hele dag op kantoor zitten”, vertelde hij aan AFP. “Ik moest helemaal opnieuw beginnen”, zei hij, en legde uit dat zijn eerdere ervaringen met kerkkoren en polyfone muziek maar zo ver reikten.
“Opera is een heel ander spel, ik moest leren een westerse partituur te lezen.”
Zijn debuut was zenuwslopend, herinnert hij zich.
“Met een koor heb je een gevoel van veiligheid. Als solist ben je kwetsbaar. Zodra je je eerste noot raakt, kan iedereen je hart zien… Ik voelde zoveel oordeel”, zei hij.
Nu voelt hij zich op zijn gemak en zingt hij ook in het Italiaans, Duits en Frans.
Sakhiwe Mkosana, een bariton, maakte een soortgelijke reis van een verarmde Zuid-Afrikaanse township naar Frankfurt, Duitsland, waar hij deelneemt aan een programma voor jonge talenten.
Hij droomde er ooit van om advocaat te worden. Maar een leraar op een middelbare school merkte zijn talent op de eerste dag dat hij koorproeven bijwoonde en zette hem op een ander traject.
“Als je je hieraan kunt houden, kun je een hele goede carrière maken”, herinnert hij zich dat de leraar tegen hem zei.
“Ik hou ervan om op het podium te staan en een verhaal te vertellen aan mensen die de woorden niet noodzakelijkerwijs begrijpen, en hen door het verhaal te leiden”, zei de 29-jarige. “Als ik iemand kan overtuigen om naar een operavoorstelling te komen, heb ik mijn werk gedaan.”
‘Diepere operawereld’
In zwarte gemeenschappen in heel Zuid-Afrika wordt van jonge mannen vaak verwacht dat ze een ‘klassiek’ beroep kiezen: dokter of advocaat worden, zei hij.
Velen twijfelden aan zijn oordeel en betwijfelden of hij van zijn imposante stem kon leven. Maar Operalia biedt belangrijke exposure.
“We zullen zingen voor managers, agenten en castingdirecteuren”, zei Mkosana.
De wedstrijd is als “een geweldige auditie”, zei Nombulelo Yende, een sopraan en de jongere zus van Pretty. Het biedt de mogelijkheid om gespot te worden zonder de wereld rond te hoeven vliegen.
Op 32-jarige leeftijd heeft Yende al een gevestigde carrière. Maar de wedstrijd kan “mijn horizon verbreden”, zei ze.
In een studio in het operagebouw van Kaapstad repeteert ze Mozart en Wagner.
Ze draagt een gebloemde jurk en zwaait voor haar lichaam op het ritme van de melodie, terwijl haar krachtige vibrato weerklinkt.
“Opera zingen is zo bevrijdend voor mij. Ik hou ervan om verschillende personages te spelen en zoveel emoties op te roepen”, zei ze na afloop.
Een andere deelnemer volgde haar in de studio: Siphokazi Molteno, een 31-jarige mezzo uit de zuidoostelijke stad Gqeberha, nu gevestigd in New York.
“Ik heb gezongen zolang ik me kan herinneren. Maar opera is niets in mijn gemeenschap”, zei ze.
Het was opnieuw een muziekleraar die haar een duwtje in de rug gaf, door haar een aria van Mozart te laten leren.
Sommige klasgenoten giechelden ongemakkelijk, maar ze voelde zich er ‘onmiddellijk emotioneel aan gehecht’.
“Ik luisterde ernaar als ik alleen was. Deze diepere operawereld, ik wist dat het iets speciaals was, zo kostbaar”, zei ze.