Waarom Grieken nog steeds dol zijn op een spetterend avondje uit
Een Griekse crooner wordt door klanten in een taverna in Athene overladen met rode en roze anjers terwijl ze zwaaien op zijn liedjes van liefde en passie.
Maar plotseling maakt het bloemengooien van fans op hoge hakken en sprankelende, lamme outfits plaats voor een wild crescendo van bordbreken.
Aan de voeten van de zanger worden stapels serviesgoed stukgeslagen – een tientallen jaren oude traditie van volksfeesten laat op de avond die de dictatuur, de Griekse schuldencrisis en nu ook COVID heeft overleefd.
“De Griekse mentaliteit is anders dan die van buitenlanders. Als het om entertainment gaat… moet je veel lawaai maken”, zegt Christos Gounaris, die zangers in de Atheense folkscene leidt.
Het is de nacht van Driekoningen, een belangrijke religieuze feestdag in Griekenland, en grote tafels staan gedekt voor het podium van de taverne in Peristeri, in de arbeidersklasse ten westen van Athene.
Dit soort bouzouki-tavernes die ’s avonds laat geopend zijn, zijn vernoemd naar het luitachtige instrument dat oorspronkelijk in de jaren twintig door Griekse vluchtelingen uit het huidige Türkiye werd overgebracht.
De zanger in het shirt met luipaardprint die de plek tot zijn voeten brengt, is Pavlos Spiropoulos, die doordeweeks een vrachtwagen bestuurt en in het weekend lange, tragische liefdesliedjes zingt.
“Als mensen borden en bloemen naar me gooien, voel ik me gelukkig, omdat ik het gevoel heb dat ik het goed doe en dat het publiek van me houdt”, zegt de 51-jarige, die al sinds zijn 18e zingt.
‘Stoom afblazen’
Borden breken “is een manier voor klanten om stoom af te blazen”, zegt de 56-jarige eigenaar van de taverne, Vassilis Miggas.
“Het is ook een manier om de zangers te laten zien: ‘Je bent goed, dat vind ik leuk!'”, vertelde hij aan AFP.
“We gooien bloemen en borden voor degenen die de meeste passie” in hun optreden stoppen, zei Gounaris.
Borden worden ook gebroken op bruiloften om de bruid en bruidegom geluk te brengen, of bij doopfeesten.
Voor sommigen is het breken van borden en het gooien van bloemen een manier om rijkdom en sociale status te tonen. Maar nu zijn ze vaak inbegrepen in de rekening, wat de eigenaren ongeveer een dozijn euro, exclusief belasting, kost.
De praktijk bereikte zijn hoogtepunt in de jaren zestig en werd nog populairder door optredens in iconische films als ‘Never on Sunday’ met de legendarische Griekse actrice Melina Mercouri, waarvan het themalied in 1961 een Oscar won.
Destijds werden er elke maand 100.000 borden gebroken en tientallen kleine bedrijven ontstonden om het op maat gemaakte serviesgoed massaal te produceren, volgens het bedrijf Piata yia spasimo, wiens naam ‘Borden om te breken’ betekent.
Het familiebedrijf, dat meer dan 40 jaar geleden werd opgericht, is gevestigd in het nabijgelegen Piraeus en is een van de allerlaatste bedrijven die deze gipsplaten nog steeds maken.
Er is geen definitieve theorie over de oorsprong van de gewoonte.
Gounaris zei dat het in de jaren dertig voortkwam uit een eerdere traditie van messenwerpen.
“Maar mensen raakten gewond”, zei hij, terwijl de klanten vervolgens met ballonnen en chocolaatjes gooiden voordat ze op borden gingen zitten.
‘We vergeten onze problemen’
Tegenwoordig is de traditie ook een trekpleister voor toeristen in sommige tavernes in de historische wijk Plaka in Athene, of op eilanden die populair zijn bij feestvierders zoals Mykonos.
Maar het heeft ook stand gehouden onder de Grieken en heeft de ups en downs van de geschiedenis van het land doorstaan, ook al heeft het iets van zijn populariteit verloren vanwege zorgen over de veiligheid van kunstenaars.
De Grieken, die verboden waren door de militaire dictatuur die in 1967 de macht greep, begonnen opnieuw met het kapotgooien van de borden zodra de democratie in 1974 was hersteld.
De druk op de inkomens tijdens de bijna tien jaar durende Griekse schuldencrisis was een klap, net als de Covid-pandemie die restaurants, bars en uitgaansgelegenheden dwong maandenlang te sluiten.
Maar Spiropoulos maakt zich geen zorgen.
“We zitten (vanavond) vol”, zei hij.
In Griekenland “drinken we, gaan we uit om onze problemen te vergeten!” hij schreeuwde.
