'Oud-Romeinse' zonnedakpannen voeden de villa van Pompeii
De villa van Pompeii wordt verlicht door speciale LED-lampen die zijn ontworpen om de dieprode, paarse en gouden afbeeldingen tot leven te brengen, zonder de geverfde oppervlakken te beschadigen.
Pompeii werpt licht op de mysterieuze riten van het oude Rome dankzij zonnedakpannen in terracottastijl die op een van de beroemdste villa's zijn geïnstalleerd.
De traditioneel ogende tegels zijn voorzien van fotovoltaïsche cellen op zonne-energie, waardoor het UNESCO-werelderfgoed zijn esthetiek kan behouden en tegelijkertijd schone energie kan genereren om de fresco's te verlichten. En hoewel het project zich nog in de beginfase bevindt, zeggen experts dat de tegels er op een dag voor kunnen zorgen dat historische stadscentra in heel Italië groen worden.
De tegels zien er “precies hetzelfde uit als de oude Romeinse tegels”, gevonden op archeologische vindplaatsen en steden aan de overkant van de Middellandse Zee, vertelde Pompeii-directeur Gabriel Zuchtriegel aan AFP.
Maar hoewel “Pompeii een unieke locatie is vanwege zijn enorme omvang en complexiteit… hoop ik dat dit geen uniek project zal zijn”, zegt Zuchtriegel, die wil dat de locatie bij Napels een “echt laboratorium voor duurzaamheid” wordt.
Het plan combineert opkomende technologieën met een buitengewone muurschildering die in 1909 werd opgegraven onder diepe lagen vulkanische as bij de Villa der Mysteriën, die samen met de rest van de stad werd begraven toen de Vesuvius bijna 2000 jaar geleden uitbarstte.
De muurschildering toont vrouwelijke toegewijden van Dionysus, de god van wijn en feestvreugde, die zich bezighouden met mysterieuze rituelen.
Ze intrigeren wetenschappers al tientallen jaren, waarbij sommige historici suggereren dat ze het bewijs zijn dat de vrouw des huizes een priesteres was wier slaven deelnamen aan cultusrituelen.
Het fresco, dat drie muren beslaat en een van de best bewaarde in Pompeii is, wordt verlicht door speciale LED-lampen die zijn ontworpen om de dieprode, paarse en gouden afbeeldingen tot leven te brengen, zonder de geschilderde oppervlakken te beschadigen.
De lampen worden aangedreven door elektriciteit die wordt opgewekt door de zonnepanelen die in oktober zijn geïnstalleerd.
Ahlux, het Italiaanse bedrijf achter de lampen, patenteerde het systeem in 2022 en produceert zowel gebogen als vlakke panelen gelakt in terracotta tinten.
De zonnepanelen op het dak van de villa zijn vlak en liggen tussen traditionele keramische gebogen tegels. Ze beslaan 70 vierkante meter dak, produceren maximaal 13 kilowattuur en zijn gekoppeld aan een milieuvriendelijke natriumbatterij, aldus projectmanager Alberto Bruni.
Pompeii, dat in de zomermaanden meer dan 15 uur zonlicht per dag krijgt, is van plan het gebruik ervan uit te breiden naar andere villa's op de archeologische vindplaats, zei hij.
Augusto Grillo, de oprichter van Ahlux, zei dat de tegels ongeveer vijf procent minder efficiënt zijn dan een traditioneel zonnepaneel.
“Dit nominale verlies wordt echter gecompenseerd door het feit dat onze panelen in de zomer minder opwarmen”, terwijl traditionele panelen bedekt zijn met glas en op zeer warme dagen hun efficiëntie kunnen verliezen, zei hij.
“De uitvoering lijkt erg op elkaar”, zei hij.
Rood betegelde steden
Verschillende instellingen hebben interesse getoond in de tegels, van het MAXXI-museum voor moderne kunst in Rome tot het 17e-eeuwse Pinoteca Ambrosiana-museum in Milaan, zei Grillo.
“Het probleem is het vinden van de fondsen”, zei hij, eraan toevoegend dat veel van de beroemde historische gebouwen van Italië openbaar zijn of eigendom zijn van katholieke instellingen.
De kosten zijn iets hoger dan de prijs van een nieuw dak en traditionele panelen bij elkaar – hoewel de zonnepanelen, die tussen de 20 en 25 jaar meegaan, een dubbele functie vervullen, omdat ze ook als dak fungeren, zei Grillo.
Projectmanager Bruni zei dat de kosten van de panelen “dalen”, wat betekent dat ze mogelijk een rol kunnen spelen in de bredere ecologische transitie.
Italië staat onder druk om steden met rode daken, zoals Florence of Bologna, groener te maken als onderdeel van de inspanningen om de klimaatverandering tegen te gaan.
De Europese Unie streeft ernaar de CO2-uitstoot tegen 2030 met 55 procent te verminderen ten opzichte van het niveau van 1990, en zal daartoe bestaande gebouwen moeten upgraden.
Dat is een gigantische uitdaging voor Italië, waar zo'n 60 procent van de gebouwen zich in de slechtste twee energiecategorieën bevindt, vergeleken met 17 procent in Frankrijk en zes procent in Duitsland, volgens de Italiaanse constructeursvereniging ANCE.
“Er moet enige nationale en wellicht Europese co-investering plaatsvinden om ervoor te zorgen dat de zeer, zeer ambitieuze tijdlijnen een kans hebben om gerespecteerd te worden”, vertelde Angelica Donati, voorzitter van de jeugdconstructeursvereniging ANCE Giovani, aan AFP.
“We hebben de mooiste steden ter wereld, wat betekent dat we veel doordachtere interventies nodig hebben, en wel snel. Er moet nog veel gedaan worden.”
