Om erachter te komen hoe het met de natuur gaat, proberen wetenschappers te luisteren
Een rietpijp en een hoog trillerduet tegen de achtergrond van een lage insectendrone. Hun symfonie is het geluid van een bos en wordt door wetenschappers gemonitord om de biodiversiteit te meten.
De opname uit het bos in Ecuador maakt deel uit van nieuw onderzoek naar hoe kunstmatige intelligentie het dierenleven in herstellende habitats kan volgen.
Wanneer wetenschappers de herbebossing willen meten, kunnen ze grote stukken land in kaart brengen met instrumenten als satelliet en lidar. Maar bepalen hoe snel en overvloedig wilde dieren naar een gebied terugkeren, is een moeilijkere uitdaging, waarbij soms een expert de geluidsopnamen moet doorzoeken en dierengeluiden moet oppikken.
Jorg Muller, professor en veldornitholoog aan het Biocenter van de Universiteit van Würzburg, vroeg zich af of er een andere manier was.
“Ik zag de kloof die we nodig hebben, vooral in de tropen, betere methoden om de enorme diversiteit te kwantificeren… om natuurbehoudsacties te verbeteren,” vertelde hij aan AFP. Hij wendde zich tot de bio-akoestiek, waarbij geluid wordt gebruikt om meer te leren over het dierenleven en de habitats.
Het is een al lang bestaand onderzoeksinstrument, maar wordt de laatste tijd gecombineerd met computeronderwijs om grote hoeveelheden gegevens sneller te verwerken.
Muller en zijn team namen audio op op locaties in de Choco-regio in Ecuador, variërend van onlangs verlaten cacaoplantages en weilanden, tot landbouwgrond die zich herstelt van gebruik, tot oerbossen.
Eerst lieten ze experts naar de opnames luisteren en vogels, zoogdieren en amfibieën uitkiezen.
Vervolgens voerden ze een akoestische indexanalyse uit, die een maatstaf voor de biodiversiteit geeft op basis van brede maatstaven uit een geluidslandschap, zoals het volume en de frequentie van geluiden.
Ten slotte voerden ze twee weken aan opnames uit via een AI-ondersteund computerprogramma dat was getraind om 75 vogeloproepen te onderscheiden.
“Onze resultaten laten zien dat soundscape-analyse een krachtig hulpmiddel is om het herstel van faunagemeenschappen in hyperdiverse tropische bossen te monitoren”, aldus het onderzoek dat op 17 oktober in het tijdschrift Nature Communications werd gepubliceerd.
“De diversiteit van het geluidslandschap kan op een kosteneffectieve en robuuste manier worden gekwantificeerd over de volledige gradiënt van actieve landbouw tot herstellende en oudgroeiende bossen”, voegde het eraan toe.
Muller gelooft dat het instrument steeds nuttiger zou kunnen worden gezien de huidige drang naar ‘biodiversiteitskredieten’ – een manier om de bescherming van dieren in hun natuurlijke habitat in geld uit te drukken.
“In staat zijn om de biodiversiteit direct te kwantificeren, in plaats van te vertrouwen op proxy’s zoals het kweken van bomen, stimuleert en maakt externe beoordeling van natuurbehoudsacties mogelijk, en bevordert de transparantie”, aldus de studie.