Australiërs vieren het 50-jarig jubileum van het Sydney Opera House
Australiërs vieren op 20 oktober de 50e verjaardag van het Sydney Opera House en lichten de zeilen op van een ‘meesterwerk’ aan de haven dat een internationaal icoon is geworden.
Ter gelegenheid van de eerste halve eeuw graaft het huis diep in het archief om het publiek gedurende 50 dagen vijftig zeldzame en vaak ongeziene optredens en speciale livestream-evenementen van het verjaardagsfestival te bieden – gratis en exclusief om te streamen.
Elke dag werpt de officiële website een kijkje in het archief om een stukje geschiedenis te onthullen, dat helemaal teruggaat tot 1973, met de allereerste opera die ooit op het podium werd opgevoerd, een spectaculaire vertolking van Prokofjevs bewerking van Oorlog en Vrede. helemaal tot op de dag van vandaag.
Vijftig jaar geleden sinds koningin Elizabeth II ’s werelds bekendste concertzaal opende – bezocht door ongeveer 11 miljoen mensen per jaar – zal het Opera House menigten trekken met een nachtelijke lasershow.
Naast het feest organiseert het Opera House evenementen die herinneren aan de complexe geschiedenis ervan.
De Deense architect van het Opera House, Jorn Utzon, zette nooit een voet in het gebouw dat hij ontwierp nadat hij in 1956 232 anderen had verslagen in een wedstrijd waarin een prijs van 5.000 Australische ponden werd uitgeloofd – tien jaar voordat dollars werden geïntroduceerd.
Het jaar daarop verhuisde Utzon met zijn gezin naar Australië om aan het project te beginnen.
Maar in 1966 verliet Utzon het gebouw – de ruwbouw was bijna klaar – en verliet Australië vanwege meningsverschillen met een staatsminister van Openbare Werken over zijn visie, begroting en de financiering.
Andere architecten voltooiden het werk en brachten drastische wijzigingen aan in zijn plannen voor het interieur.
Utzon keerde nooit meer terug naar Australië.
Hij stierf in 2008 in Kopenhagen, een jaar nadat het Operahuis door de UNESCO op de werelderfgoedlijst was geplaatst, die het prees als een “meesterwerk van de 20e-eeuwse architectuur”.
Een paar dagen voor het 50-jarig jubileumfeest vertelden twee kinderen van Utzon aan het publiek van het Opera House over de blijvende impact die het gebouw heeft gehad op hun gezin en de levens van anderen.
Zijn dochter Lin herinnerde zich dat ze “vreselijk, vreselijk ongelukkig” was toen ze als klein meisje Australië verliet toen het contract van haar vader abrupt afliep.
Zijn architect-zoon Jan moest bijna in tranen stoppen toen hij beschreef hoe een vrouw een brief aan zijn vader schreef over hoe ze een veerboot over de haven van Sydney had genomen met de bedoeling haar van het leven te beroven.
Overmand door emotie vroeg Jan zijn zus Lin om het verhaal af te maken.
“Ze zag het beeld van het Opera House en besloot dat als iemand al die moeilijkheden kon overwinnen en zoiets magisch en opbeurends kon bouwen, wie is zij dan om zelfmoord te plegen? En dat deed ze niet”, zei ze.
De bouw van het innovatieve gebouw duurde 14 jaar en de kosten – aanvankelijk geschat op 7 miljoen Australische dollar – groeiden bij voltooiing tot 102 miljoen Australische dollar, grotendeels betaald door staatsloterijen.
De in elkaar grijpende gewelfde zeilen – bedekt met meer dan een miljoen tegels van Zweedse makelij – herbergen twee grote concertzalen en een restaurant, allemaal rustend op een enorm betonnen platform.
Het resultaat is een ‘groot stedelijk beeldhouwwerk’, zegt UNESCO, en noemt het een ‘gedurfd en visionair experiment dat een blijvende invloed heeft gehad op de opkomende architectuur van het einde van de 20e eeuw.’
Naast serieuze architectonische kwaliteiten heeft het Opera House ook lichtere momenten gekend.
In de jaren tachtig werd boven de orkestbak van het Joan Sutherland Theater een net geïnstalleerd nadat een kip uit een operavoorstelling van het podium was gelopen en bovenop een cellist was beland.