McQueen’s ‘Blitz’ is onconventioneler dan het lijkt
“Blitz”, dat zich afspeelt in Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog, zou technisch gezien de eerste oorlogsfilm van Steve McQueen kunnen zijn. Maar strijd en overleven kenmerken al lange tijd het zware en gemartelde werk van de filmmaker.
klasse = “cf”>
Ongeacht de omstandigheden – de slavernij in ‘12 Years a Slave’, het Londen van West-Indische immigranten uit de jaren zestig en tachtig in ‘Small Axe’, de Ierse hongerstaking van ‘Shame’ – McQueen voelde zich minder aangetrokken tot momenten uit de geschiedenis vanwege hun dramatische extremen dan voor de manier waarop ze de moraliteit van degenen in en rond de strijd op de proef stellen. Hebben ze een oogje dichtgeknepen? Hebben ze zichzelf in gevaar gebracht? Herinneren wij ons?
De films van McQueen hebben de neiging om vragen te stellen – vaak ongemakkelijke vragen. Dat geldt ook voor zijn non-fictiewerk. Zijn korte film ‘Grenfell’ uit 2023 legde de nasleep van de tragische brand in de Grenfell Tower vast. De Bezette Stad van vorig jaar vergeleek de huidige straatadressen in Amsterdam met wat er precies op die locaties gebeurde tijdens de nazi-bezetting in de Tweede Wereldoorlog.
In die film plaatste McQueen verleden en heden, dood en leven naast elkaar, en een aantal van dezelfde botsingen zijn te vinden in de film ‘Blitz’ uit 1940, die vandaag op 22 november in de bioscoop en op Apple TV+ te zien is.
Het wordt grotendeels verteld vanuit het perspectief van een 9-jarige jongen, George (Elliott Heffernan), wiens alleenstaande moeder, Rita (een stalen Saoirse Ronan), de gekwelde beslissing heeft genomen om hem naar het platteland te sturen terwijl duizenden andere schoolkinderen op de vlucht zijn. de Blitz.
klasse = “cf”>
Gedurende het hele verhaal wisselt “Blitz” tussen momenten van tederheid en geweld, een heen en weer-beweging die volgens McQueen niet alleen bij oorlogstijd hoort. Na het trainyard-moment glijdt de film over in een flashback van Rita en George’s anders onzichtbare Grenadese immigrantenvader, Marcus (CJ Beckford). Op weg naar huis na een vreugdevolle dansavond in een jazzclub, komt een man Marcus opzettelijk tegen. In de daaropvolgende strijd wordt Marcus gearresteerd en later snel gedeporteerd. In een oogwenk kunnen wreedheid en racisme een leven net zo verwoesten als een nazi-bom van bovenaf.
Uiteindelijk is het feit dat er een oorlog gaande is in “Blitz” misschien niet het bepalende kenmerk ervan. Het Londen dat in de film van McQueen wordt belegerd, loopt evenveel gevaar door onrecht als de Duitse vliegtuigen. Voor George, Rita en de anderen die zich terugtrekken, betekent verzet niet alleen overleven in oorlogstijd. Het is een manier van leven.
