'Mad honey': Türkiye's elixer met donkere kant
De fans zweren dat het hartkloppingen, een lastige maag en zelfs impotentie kan genezen. Toch belanden elk jaar honderden mensen in het ziekenhuis nadat ze zich tegoed hebben gedaan aan de ‘gekke honing’ van Türkiye.
Maar imker Bayram Demirciler is ervan overtuigd dat de honing die zijn bijen maken hoog in de bergen boven de Zwarte Zee ‘nooit voor problemen heeft gezorgd’.
In goede jaren produceren zijn bijenkorven in de noordelijke provincie Rize tot 350 kilo “gekke” rododendronhoning.
De weelderig groene Pontische Alpen herbergen een ondersoort van de rododendron, waarvan de paarse bloemen druipen van het stuifmeel dat de “gekke honing” zijn kleur geeft. Ze bevatten ook een neurotoxine, grijsanotoxine genaamd, dat de hartslag kan vertragen en dat ook een hallucinogene klap uitdeelt.
“Deze honing is erg goed voor mensen met hoge bloeddruk”, zegt Mustafa Oğuz Alparslan, wiens bijenkorven, beschermd tegen zoetekauwen door een elektrisch hek, nog hoger in de bergen liggen op 1.400 meter.
Maar als je te veel eet, ‘kan het ook een snelle daling van de bloeddruk veroorzaken’, waarschuwde de imker, die zei dat hij ‘zijn honing altijd test terwijl deze uit de korf wordt gehaald’.
Artsen zeggen dat de honing de bloedstroom naar de hersenen kan vertragen, waardoor duizeligheid, flauwvallen en zelfs hallucinaties kunnen ontstaan.
De honing speelde ook een rol in de roman van Agatha Christie, 'A Haunting in Venice', vorig jaar verfilmd door Kenneth Branagh.
De ‘Queen of Crime’, die een deel van ‘Murder on the Orient Express’ in Istanbul schreef, liet Rowena Drake er haar eigen dochter mee vermoorden en gebruikte het zelfs om de Belgische detective Hercule Poirot visioenen te geven.
De honing kan zelfs beesten op hun rug leggen. Een jonge bruine beer haalde in augustus 2022 het nieuws toen hij bewusteloos werd aangetroffen in de buurt van bijenkorven in Düzce, aan de andere kant van het Zwarte Zeegebied. Het was omgevallen nadat het zich te veel had overgegeven aan ‘gekke honing’.
Diezelfde maand gaf een buschauffeur die tussen Rize en Trabzon reed de honing de schuld ervan dat hij flauwviel en bij een stoplicht tegen auto's botste.
In zijn ziekenhuis in Trabzon behandelt professor Abdülkadir Gündüz tussen de “30 en 100” mensen die in slechte jaren door de honing opzij zijn geslagen.
De dokter zei dat het “mogelijk is dat er duizenden gevallen zijn” in de wijdere regio.
“Als we een zonnige mei en juni hebben, zullen de bijen zich tegoed doen aan de rododendrons”, waardoor de honing nog sterker wordt, zegt Gündüz, die dit onderwerp al lang onderzoekt.
Eén bijzonder detail wekte zijn belangstelling. “Meer dan 80 procent van de dronken patiënten zijn mannen boven de 50. Sommigen geloven dat (de honing) hun seksuele prestaties verbetert,” zei hij.