Drie jaar na de terugkeer van de Taliban zijn de economische problemen in Afghanistan nog steeds groot
Een algemeen beeld toont woonhuizen op een heuvel in Kaboel op 5 augustus 2024.
Ondanks de verbeterde veiligheid die drie jaar geleden ontstond na het einde van de Taliban-opstand, stagneert de Afghaanse economie nog steeds en kampt de bevolking met een steeds ernstiger wordende humanitaire crisis.
klasse=”cf”>
Volgens de Verenigde Naties leeft een derde van de ongeveer 40 miljoen Afghaanse mensen van brood en thee. Er is sprake van enorme werkloosheid en de Wereldbank waarschuwt voor nulgroei in de komende drie jaar.
Maar er zijn ook positieve veranderingen geweest sinds de machtsovername door de Taliban in 2021, ook al wordt hun regering door geen enkel ander land erkend.
De munteenheid is veerkrachtig gebleken, corruptie is niet langer alomtegenwoordig en de belastinginning is verbeterd.
Volgens Ahmad Zahid, plaatsvervangend minister van Handel en Industrie, hebben de autoriteiten in de regio ook banden opgebouwd op het gebied van “economie, handel, transport en investeringen”.
Afghanistan beschikt over een groot potentieel op het gebied van mineralen en landbouw. De Taliban-regering probeert dit potentieel te exploiteren. De ontwikkeling wordt echter gehinderd door een slechte infrastructuur en een gebrek aan binnenlandse en buitenlandse expertise en kapitaal.
Hoewel Afghanen blij zijn met de verbeterde veiligheid in hun leven, proberen velen slechts rond te komen.
klasse=”cf”>
AFP sprak met vier mensen uit verschillende delen van het land voorafgaand aan de herdenking van de val van Kaboel deze week:
De optimistische zakenman
Voor de 54-jarige Azizullah Rehmati zijn de zaken goed: zijn saffraanbedrijf in de westelijke provincie Herat gaat dit jaar de productie verdubbelen.
Tot 2021 huurde zijn “Red Gold Saffron Company” gewapende bewakers in om de waardevolle specerijen van de fabriek naar de luchthaven te begeleiden, maar door het verbeterde veiligheidsklimaat is dergelijke openlijke bescherming niet meer nodig.
“Nu is er geen probleem meer”, aldus Rehmati, die naar 27 landen exporteert.
In zijn verwerkingsbedrijf sorteren vrouwen de rode stempels van de kostbare saffraan met tangen.
De beperkingen die de Taliban-regering oplegt aan vrouwen, hebben hun deelname aan het arbeidsproces drastisch teruggebracht. Toch behoort Rehmati’s bedrijf tot de 50 procent van de Afghaanse werkgevers die nog steeds vrouwen in dienst hebben.
Toch is de verlamde bankensector een belangrijke uitdaging voor Rehmati – en voor Afghanistan als geheel.
“Het is zo belangrijk dat de bankkanalen weer opengaan”, aldus Sulaiman Bin Shah, viceminister van Handel onder de vorige regering.
De sector wordt geblokkeerd door internationale sancties en de bevriezing van tegoeden van de centrale bank.
klasse=”cf”>
Rehmati’s bank kan geen geld naar het buitenland sturen of overboekingen ontvangen, wat betekent dat hij zijn toevlucht moet nemen tot duurdere particuliere geldwisselaars in Dubai.
Het verkrijgen van visa voor buitenlandse reizen is ook een groot probleem.
Veel buitenlandse landen sloten hun ambassades na de machtsovername door de Taliban en volgens de Henley Index, die het wereldwijde gemak van reizen bijhoudt, behoren Afghaanse paspoorten tot de slechtste ter wereld.
“We zullen ons terugtrekken uit de wereldmarkt”, zei Rehmati.
De werkloze muzikant
klasse=”cf”>
Wahid Nekzai Logari speelde in het nationale orkest van Afghanistan en gaf concerten op de sarinda, een traditioneel snaarinstrument, en op het harmonium.
“Ik heb mijn hele familie onderhouden. We hebben een goed leven gehad,” zei de 46-jarige in zijn bescheiden huis in een buitenwijk van Kabul.
Maar de Taliban-regering heeft openbare muziekuitvoeringen verboden, omdat ze deze als on-islamitisch beschouwen. Hierdoor zijn duizenden mensen die in deze industrie werken, berooid achtergebleven.
“Nu ben ik werkloos”, zei Logari.
Om zijn gezin van zeven te voeden, rijdt hij soms als taxichauffeur. Hij verdient dan slechts 5.000 afghani per maand ($70), een vijfde van wat hij vroeger verdiende met zijn concerten.
“Niemand heeft ons verteld: ‘Je mag geen muziek meer spelen, maar we vinden wel een manier om je gezin te voeden'”, zei hij.
De opstandeling die een bureaucraat werd
Abdul Wali Shaheen wilde een “martelaardood” sterven in de gelederen van de Taliban, maar na hun overwinning ruilde hij zijn raketwerper in voor een computer op het Ministerie van Informatie en Cultuur in de provincie Ghazni.
“Ik was toen niet zo gestrest als nu”, zei de 31-jarige ironisch.
“Alles wat we deden was jihad voeren, nu is het moeilijker. Ik heb meer verantwoordelijkheden ten opzichte van de mensen.”
Toch is Shaheens maandsalaris van 10.000 afghani genoeg om zijn gezin van vijf te voeden en hij is tevreden met de richting die het land opgaat.
“Ik geef het emiraat een 10/10 voor deze drie jaar”, zei hij.
“Alles gaat goed en we hebben hoop voor de toekomst.”
De verborgen schoonheidsspecialiste
Het bevel om vorig jaar schoonheidssalons te sluiten “brak haar hart”, maar Sayeda – niet haar echte naam – heropende vier maanden geleden in het geheim elders in Kaboel.
“We hebben deze plek te huur aangeboden, op voorwaarde dat klanten heel discreet zouden komen en dat een aantal van onze werknemers hier zouden slapen, zodat de buren het idee krijgen dat hier een gezin woont”, aldus de 21-jarige manager.
“Vroeger hadden we 30 tot 40 klanten per dag, nu zijn dat er zes of zeven”, aldus Sayeda, die toch haar 25 werknemers heeft behouden, zodat “iedereen een inkomen heeft”.
Sayeda’s salaris is gedaald van 25.000 afghani per maand naar tussen de 8.000 en 12.000.
“We werken ondergedoken en we weten niet hoe lang nog”, zei ze, wijzend op het risico dat de politie ons zou opsluiten.
Toen ze “een aantal (ondergrondse) salons vonden, vernielden ze de apparatuur, mishandelden ze het personeel” en legden ze boetes op, zei ze.
