Döner slaat weer toe

Döner is weer populair!

Onvermijdelijk stond de agenda, met name voor de Turken in Berlijn, vorige week volledig in het teken van voetbal en döner kebab. Die twee onderwerpen zijn vreemd genoeg met elkaar verweven. Terwijl de spanning van het EK voetbal op zijn hoogtepunt is, volgt de döner het voetbal in Duitsland op de voet. Er gaat geen dag voorbij zonder dat er een nieuwsbericht over döner in de Duitse kranten verschijnt. Nu we de halve finales niet hebben gehaald, is de agenda volledig overgelaten aan het steeds terugkerende onderwerp van de draaiende kebab.

klasse=”cf”>

Waarom gebeurt dit? Waarom kunnen we het niet laten om de dönerkwestie opnieuw te bespreken? Nou, zowel de voetbalfans als de spelers willen er natuurlijk een voorproefje van.

Oud-Galatasaray-speler Lukas Podolski staat op de agenda met de dönerketen die hij met zijn Turkse partner opende, en er wordt gezegd dat döner zelfs meer oplevert dan voetbal. De krant Bild werd opgeschrikt door de bestelling van 300 porties döner die in het hotel werden geplaatst waar de voetballers verbleven.

Maar de echte reden waarom döner constant op de agenda staat, is dat het nog weken duurt voordat het door de EU wordt geregistreerd. De bezwaartermijn voor de lopende registratie loopt ten einde. Tot nu toe heeft geen enkele partij officieel bezwaar gemaakt tegen de registratie, maar het is duidelijk dat het debat zal doorgaan. Uiteraard betreft de EU-registratie Duitsland, waar döner zeer populair is; omdat het de autoriteiten in Duitsland zullen zijn die toezicht zullen houden op en zullen omgaan met de gevolgen van de productspecificatie van döner in overeenstemming met de EU-regelgeving. Er is veel misleidende, onjuiste informatie in omloop, dus laten we eens kijken naar het aanstaande EU-recept voor döner.

Hoe verloopt het aanvraagproces?

klasse=”cf”>

De registratie van döner als traditioneel product in Türkiye werd in 2021 gedaan met de aanvraag van de International Döner Federation UDOFED. De instelling die de registratie verleent is het Turkse Patent- en Merkenbureau, dat ook Geografische Aanduidingen registreert.

Volgens de EU-registratieregels kan de aanvraag worden ingediend via staatsinstellingen of rechtstreeks door een producentenvereniging. In dit geval was het UDOFED die de EU-registratie aanvroeg. Het proces werkt als volgt. De aanvragen worden binnen maximaal 6 maanden door de EU onderzocht en de goedgekeurde dossiers worden gedurende 3 maanden openbaar gemaakt. Als er binnen deze drie maanden geen bezwaar is, treedt de registratie in werking, wat eind juli zal zijn.

Waar gaat de registratie over?

Ten eerste gaat de registratie hier eigenlijk over het gebruik van het woord döner, en het zal worden geregistreerd als een traditionele specialiteit, niet met een nationale of regionale connotatie. Een vaak misleidende interpretatie is dat het zal worden geregistreerd als Turkse döner, wat niet het geval zal zijn. Er zal geen land- of oorsprongsregistratie zijn.

klasse=”cf”>

Volgens de EU-verordening hoeven registraties van “Traditioneel Product” geen kenmerken van oorsprong te bevatten zoals bij registraties van “Geografische Aanduidingen”. Met andere woorden, vergelijkingen in de pers zoals Roquefort kaas en Champagne zijn onjuist.

Roquefortkaas mag in Frankrijk alleen Roquefortkaas heten als de kaas in de regio Roquefort is geproduceerd. Dat geldt ook voor Champagne.

klasse=”cf”>

In deze context is er ook geen sprake van een verwijzing naar een plaats zoals in het geval van de Napolitaanse pizza, die als traditioneel product is geregistreerd als een typische smaak van Napoli in Italië. Kortom, alleen het gebruik van de naam döner valt binnen de reikwijdte van de registratie.

Wat wordt het EU-dönerrecept?

De aanvraag probeert de exacte omschrijving te definiëren waarin het woord döner kan worden gebruikt en biedt een gedetailleerde definitie van döner als traditioneel product.

De döner in Duitsland is heel anders dan die in Türkiye. Het wordt geserveerd met veel salade en verschillende sauzen. Dit punt wordt echter volledig weggelaten en de focus ligt op de döner zelf. Naast vlees, gehakt en gemengd, is ook de niet zo traditionele kipdöner inbegrepen, maar onder de variaties van gevogeltevlees, zijn kalkoen en andere uitgesloten, terwijl het in de Turkse registratie wel is toegestaan. De specificatie vermeldt bepaalde kruiden zoals zwarte en witte peper en rode peper, maar geen andere kruiden zoals komijn etc.

Dus, hoe authentiek zijn deze dönerdefinities? Volgen alle lokale döner kebabzaken in Turkije deze definities tot op de letter? In Turkije komen zelfs regionale dönervarianten met een Geografische Aanduiding-registratie niet volledig overeen met het dönerrecept dat door de EU moet worden geregistreerd.

Hoe wordt de naleving van de definitie van döner gemeten? Hoe wordt de inspectie in Turkije uitgevoerd en hoe zal dit in Europa gebeuren? Wat zullen de sancties zijn als het product niet voldoet aan de normen die in het registratiedocument zijn beschreven? Het is allemaal een kwestie van nieuwsgierigheid. Aan de andere kant is het de moeite waard om dit te onthouden. De registratie van Napolitaanse pizza zorgde ook voor veel controverse in Napels, omdat het details bevatte die moeilijk na te leven waren. Een maximale diameter van 35 cm, een middendeeg van 0,4 cm, een korsthoogte van 2 cm, enz.

Veel traditionele pizzabakkers in Napels vonden de definitie te beperkend en verwijderden het woord “Napolitaans” van hun borden om straffen te voorkomen. Het geregistreerde communiqué kan in de praktijk beperkend zijn en net als de Napolitaanse pizzeria’s kunnen Turkse dönermakers in Duitsland in de problemen komen en de naam döner niet meer gebruiken om strafmaatregelen te vermijden.

De toekomst van Döner?

Döner staat open voor voortdurende verandering. Jonge chefs proberen döner kebab een nieuwe richting te geven, om het een nieuwe klasse te geven, zeg maar. In Berlijn ontstaat een nieuwe golf van kebabrestaurants zoals KWA-Kebap met Attitude. In München haalde Cihan Anadoloğlu de krantenkoppen met zijn door Istanbul en Tokio geïnspireerde Wagyu-vleesdöner bij Hans Kebab, die hij voor 35 euro verkocht. Het lijkt erop dat het gebruik van het woord döner in dergelijke new-wave kebabtenten een probleem kan worden.

Ten eerste is döner een concept, een manier van koken. Het zal evolueren, het zal veranderen, dat is onvermijdelijk. Het is in Duitsland al geëvolueerd tot iets heel anders dan in Turkije.

Bovendien bestaan ​​er variaties, zoals het Griekse Gyros en de Arabische Shawarma (beide betekenen draaiend), en hierbij wordt niet het oorspronkelijke Turkse woord gebruikt.

Eerlijk gezegd zijn er niet veel mensen anders dan Turken die het woord döner willen gebruiken, en er is geen sprake van Duitsers die proberen een culturele toe-eigening te maken, terwijl het wel zo is dat Duitse politici döner graag als vredespijp gebruiken. Er is nauwelijks een Duitse politicus die geen dönermes in zijn hand houdt voor het ronddraaiende kebabspit om de meest innemende boodschappen van vriendschap te geven. Zozeer zelfs dat het lijkt alsof de brug van vriendschap met de Turken door de mesrand van de flinterdunne achterkant van het dönermes loopt.

De toekomst van döner is misschien onzeker nu het land zich bij de EU heeft aangesloten, maar de symbolische status die het land en Turkije verenigt, zal voor altijd blijven bestaan.